Frits Bode (1926-1990)
Biografie
Op 2 juni 1990 overleed plotseling de Urker dirigent Frits Bode. Meer dan 42 jaar was hij stimulator en inspirator van het Urker muziekgebeuren.
Ook buiten Urk genoot hij in de wereld van de christelijke muziek grote faam. Hij beschikte over buitengewoon veel energie. Hij kende schijnbaar geen vermoeidheid. Naast zijn leraarschap in het voortgezet onderwijs dirigeerde hij vrijwel iedere avond.
Talrijke koren stonden onder zijn leiding, op Urk maar ook in Emmeloord, Hattem, Kraggenburg, Luttelgeest, Vollenhove, Wezep en Wijhe. Twee muziekkorpsen heeft hij gedirigeerd; Brassband Valerius op Urk en Melodia uit Luttelgeest.
Franz Friedrich Wilhelm Johannes Benjamin Bode werd op 7 januari 1926 op Urk geboren als eerste kind in een bakkersgezin. Overeenkomstig de gewoonte van die tijd werd hij opgeleid tot bakker, het beroep van zijn vader. Dat werk beviel hem echter niet, hij wilde in de muziek. Dat was echter niet eenvoudig op te lossen, Urk was in die tijd nog een eiland. Voor het volgen van muzieklessen moest je met de boot op reis naar Kampen of Enkhuizen, zo’n les kostte een hele dag.
Het werd Enkhuizen, hij studeerde orgel bij Dick van Wilgenburg en Frits Merthens. Later vervolgde hij met lessen koordirectie en nog later orkestdirectie. Zijn eerste leermeester en tevens grote voorbeeld was Gerard Boedijn uit Hoorn. Later nam hij les bij Meindert Boekel en Piet Ketting. Hij voltooide zijn studie aan het Utrechts Conservatorium.
Zijn loopbaan als dirigent begon in 1948, hij was lid van het Urker Mannenkoor ”Hallelujah” en de functie van dirigent raakte vacant.
Frits promoveerde van zanger tot dirigent, met dit koor behaalde hij in de jaren ’50 en ’60 in het gehele land muzikale triomfen.
Hij maakte met dit koor zijn eerste buitenlandse reis, naar Denemarken. Ook met dit koor, en dat was in die tijd een hele gebeurtenis, maakte hij zijn eerste grammofoonplaat bij Dureco. In 1966 mocht hij zelfs van diezelfde platenmaatschappij een gouden plaat in ontvangst nemen, de Urker mannenzang sloeg aan bij het grote publiek.
In 1967 besloot hij zijn taak bij ”Hallelujah” te beëindigen. De rust op zondagmiddag, want het koor oefende met zijn vele visser sinds mensenheugenis op zondagmiddag, duurde niet zo lang. In 1968 werd door een groep zangliefhebbers een nieuw mannenkoor, inmiddels het vierde op Urk, opgericht. Er moest een dirigent komen en er werd contact opgenomen met Frits Bode, het gesprek had tot gevolg dat hij dirigent werd van het nieuwe mannenkoor de ‘Urker Zangers’.
Hij is dat tot zijn dood toe gebleven.
Ook dit koor heeft hij tot grote bloei gebracht. Hij hield van al zijn koren, maar dit mannenkoor had toch wel een zeer bijzondere plaats in zijn hart. Het was een koor waarmee hij volgens zijn eigen zeggen “alles kon doen”. Met dit koor kon hij zich uitleven. Hij bouwde een zeer veelzijdig programma op. Hij was voortdurend op zoek naar nieuwe muziek. Andere mannenkoordirigenten in Nederland namen maar al te graag kennis van zijn repertoire.
Naast geestelijke liederen, die op Urk een grote plaats innemen, zong zijn koor klassieke muziek, veel vreemde talen, negermuziek, operamuziek, volksliederen enzovoort. Vaak eenvoudige muziek, maar ook soms zeer moeilijke. Zijn pedagogisch talent stond er borg voor dat het er altijd “in” kwam.
Dan zei hij wel eens tegen een vertrouweling: “als ze beseften hoe moeilijk dit is dan begonnen ze er niet eens niet aan “.
Toen hij overleed had Frits Bode naast de “Urker zangers ” nog vier verenigingen; de Urker brassband Valerius (vanaf 1954), het Emmeloords christelijk mannenkoor (vanaf de oprit oprichting in 1963), het christelijk gemengd koor Excelsior (vanaf 1974) en het Chr. Urker dameskoor Laus Deo (vanaf 1976).
In zijn lange loopbaan produceerde hij ongeveer 130 geluidsdragers. Hij trad op voor radio en televisie, voor de NCRV produceerde hij een aantal films, waarvan de film ”De Urker Zangers en de zee” veel aandacht trok, ook in het buitenland. De EO filmde de eerste reis van de Urker Zangers naar de USA.
In de wereld der muziek had hij een kleine groep vrienden met wie hij veel samenwerkte. De naam van een van hen mag niet onvermeld blijven; de Kamper organist, pianist en dirigent Klaas Jan Mulder. Ze hebben veel voor elkaar betekend, ze begrepen elkaar zonder woorden, ze vulden elkaar aan.
Frits Bode was een unieke persoonlijkheid. Hij was niet alleen artiest, maar ook pedagoog. Hij kon muzikaal bezielen. Hij kon zijn emoties op koren overbrengen. Repeteerde met zijn koren spelenderwijs. Als een geroutineerde onderwijzer stampte hij de muziek erin.
Hij kon met alle soorten mensen omgaan van verstandelijk gehandicapt een tot hoog geplaatste personen. En als dat nodig was speelde hij ook de rol van conferencier.
Deze website, die als postume blijk van waardering wordt uitgebracht, bevat een groot deel van de muziek die in de loop der jaren op de band werd vastgelegd. De familie heeft uit de grote hoeveelheid beschikbare materiaal met zorg en aantal nummers gekozen, die karakteristiek zijn voor de visie op koorzang van wijlen Frits Bode.
J.W. van der Sloot