Herinneringen aan Frits Bode

Jacob Schenk, huidige dirigent van de Urker Zangers vertelt….

Frits Bode was een icoon in mijn jeugd!

De enige Urker beroepsmusicus genoot groot aanzien en ik keek tegen hem op!
Mijn eerste herinneringen aan hem zijn de onvergetelijke aubades op Koninginnedag en de Oranje- en Biddagconcerten in de Bethelkerk.

Hij was mijn eerste kennismaking met het fenomeen dirigent, muzikaal leider. Onbegrijpelijk en fascinerend vond ik het dat hij met wat ogenschijnlijk simpele arm- en handbewegingen mensen kon bewegen tot zingen en spelen, en aldus de prachtigste muziek over zijn luisteraars uitstortte.

De concerten met de Urker Zangers, Excelsior, Laus Deo en Valerius die ik als kind beleefde maakten blijvend een diepe indruk op mij.

Stukken als I’ll wish I had given Him more, Bless this House, Straf mij in Uw gramschap niet en Laudate Dominum van Mozart, prachtig vertolkt door Jaauwkien Visser-Bakker zijn bijzonder waardevolle herinneringen.

En hoewel ook bij mij al in een vroeg stadium het verlangen om muziek te maken boven kwam drijven had ik nooit durven dromen dat ik zelf ooit dirigent zou worden, laat staan dirigent van één van zijn koren, de Urker Zangers.

Toen ik in 2000 Roelof Elsinga opvolgde als dirigent van de Urker Zangers was Frits weliswaar al 10 jaar overleden maar zijn invloed en zijn stempel op het koor waren nog volop aanwezig!

Door voorzitter Jaap Koffeman werd ik benaderd om te solliciteren naar deze functie en ik werd vrijwel unaniem door het koor gekozen uit een aantal andere gegadigden van niet geringe naam en faam.

Ik ging me verdiepen in de historie van het koor, beluisterde alle mogelijke opnames en voerde gesprekken met mensen die Frits persoonlijk en van nabij meemaakten. Er rees een beeld van een enorm gedreven persoonlijkheid die voortdurend op zoek was naar nieuwe dingen, nieuwe muzikale wegen, en dat zonder de band met de rijke traditie te verliezen.

Een man die samenwerkte met grote namen in de muziekwereld en de Urker koormuziek op de kaart heeft gezet.

Samen met de toenmalige muziekmeester Klaas Mazereeuw dook ik de rijke muzikale archieven in en in mijn eigen schrijf- en arrangeerstijl zocht ik de aansluiting bij het eigene van het koor; de veelzijdigheid, de eigenzinnigheid.

En dat heeft vormend op mij gewerkt: ik werd de nieuwe muzikale leermeester van het koor, maar ik leerde ook weer ontzettend veel van het koor. En dat niet in de laatste plaats door de erfenis en de gedegen muzikale opvoeding die het koor van Frits Bode had meegekregen.

Grotendeels door zijn toedoen ‘erfde’ ik een koor waar ik, net als Frits zelf, álles mee kon doen wat ik muzikaal in gedachten had, van de mooiste geestelijke liederen en klassieke muziek tot Negrospirituals, zeemansliedjes, volksliedjes, opera- en filmmuziek.

Met het koor mocht ik vele muzikale avonturen beleven; concerten, cd-,dvd- en tv-opnames, en natuurlijk de prachtige onvergetelijke concertreis naar Wales.

Ik mocht als het ware in de huid van Frits kruipen toen ik op 10 februari 2018 tijdens het 50-jarig jubileum van de Urker Zangers een aantal prachtige bewerkingen voor koor en orkest van Jef Penders mocht dirigeren, dezelfde stukken die hij had laten maken voor het 10-jarig jubileum in 1978 en die op een prachtige langspeelplaat verschenen.

Ik durf te stellen dat het Urker koorleven zoals we dat nu kennen zonder zijn geestdrift en pionierswerk nooit op die hoogte had gestaan waar het nu staat. En ook landelijk namen met name mannenkoren graag kennis van zijn vernieuwende inbreng en ideeën.

Zonder te overdrijven kan ik wel zeggen dat ik, hoewel ik Frits Bode persoonlijk helaas nooit ontmoet of gesproken heb, mede door hem gevormd ben tot de dirigent die ik nu mag zijn.